1921 - Sait Halim Paşa Roma'da bir Ermeni tarafından öldürüldü.
İttihat ve Terakki'nin önemli isimlerinden, bir dönemin sadrazamı Sait Halim Paşa, Roma'da Ermeni çeteciler tarafından öldürüldü.

İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold'un, İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon'a yazısı: "...Mustafa Kemal, Misak-ı Millî'yi kabul ettirmeye çalışıyor. Misak-ı Millî'yi kabul ettirirse kurtarıcı olarak yıldızı parlayacak ve ilerde de Türkiye'nin kaderinde rol oynayacak!" [Kocatürk]

SAİT HALİM PAŞA KİMDİR?
1864’te Kahire’de doğdu. 6 Aralık 1921’de Roma’da öldürüldü. Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunu ve vezir Halim Paşa’nın oğludur. Küçük yaşta ailesiyle birlikte İstanbul’a geldi. Özel tahsil gördü. Kardeşi Abbas Halim ile birlikte İsviçre’de siyasal bilimler dalında öğrenim yaptı. Döndüğünde Şûrâ-yı Devlet azası tayin edildi. Hakkında jurnal verildiği için baskı altına alındı ve kardeşi ile birlikte Mısır’a uzaklaştırıldı. Meşrutiyet’in ilanı üzerine İstanbul’a döndü.

Şura-yı Devlet reisi, Mahmud Şevket Paşa’nın sadrazamlığında Hariciye Nazırı (1913) ve onun ölümünden sonra Sadrazam oldu. Balkan Harbi’nin sonu ile Birinci Dünya Harbi’nin ilk yıllarında sadrazam olarak kaldı. Osmanlı Devleti’nin harbe katılmaması için gösterdiği çaba fayda vermedi. İttihatçıların, elindeki yetkileri yavaş yavaş almaları sonucunda, önce üzerinde bulunan Hariciye Nazırlığını, sonra da Sadrazamlığı bıraktı. Mütareke’de yurt dışına kaçmayı reddetti. Harp suçlusu olarak yargılanması için kendisi müracaat etti. İstanbul’un işgalinden sonra 10 Mart 1919’da tevkif edildi. 22 Mayıs’ta İngilizler tarafından, öteki siyasî mahkumlarla birlikte Malta adasına sürüldü. Burada da iki yıl kadar kaldıktan sonra 29 Nisan 1921’de bırakıldı. İstanbul’a kabul edilmediği için Roma’da oturduğu sırada 6 Aralık 1921 günü bir Ermeni tarafından öldürüldü.

1922 - Halk Fırkası'nın kurulacağının ilanı. 
Mustafa Kemal Paşa, 6 Aralık 1922 tarihinde Halk Fırkası adı altında yeni bir siyasi parti kuracağını açıkladı.

Atatürk'ün, Ankara'da, Hâkimiyet-i Milliye, Yenigün ve Öğüt gazeteleri muhabirlerine "Halk Partisi" adıyla siyasî bir parti kurma görüşünde olduğunu bildiren demeci "...Gördüğüm teveccüh ve itimada lâyık olabilmek için en mütevazı bir millet ferdi sıfatıyla hayatımı sonuna kadar vatanın hayrına adamak ermeliyle, barışın yerleşmesini takiben halkçılık esası üzerine dayalı ve "Halk Partisi" adıyla siyasî bir parti kurmak niyetindeyim." [Kocatürk]

Dr. Adnan Bey, TBMM ikinci başkanlığı görevinden istifa etti.

1923 - Atatürk'ün, "Türkiye Tarihi" adlı eserini gönderen Prof. Fuat Köprülü'ye mektubu: "..Uzmanlığınızın kendini gösterecek eserleri millete, Cumhuriyete yapılabilecek hizmetlerin en kıymetlileri derecesinde bulunacaktır."

www.ataturktoday.com

Yorumlar