MİLLİYET GAZETESİ - 12 EYLÜL 2000  

12 Eylül mağlupları sonunda galip geldi

Askerlerin sürgüne gönderdiği, hapse attığı, yargıladığı ve siyaset yasağı koyduğu dönemin politikacılarının çoğu şimdi aktif görevde ANKARA Milliyet

        12 Eylül 1980’de Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ve kuvvet komutanlarının oluşturduğu Milli Güvenlik Konseyi, parlamentoyu feshederek ülke yönetimine elkoydu. Konsey, ilk iş olarak birçok ismi siyaset kulvarı dışında bıraktı. Parti liderlerinin çoğu sürgüne gönderildi. Birçok milletvekili hakkında dava açıldı, bazıları idam cezasıyla yargılandı. Konseyin emriyle listeler oluşturularak siyaset yasağı getirildi.
       Darbeden 20 yıl sonra bugün Kenan Evren dışında Konsey üyelerinin ismi bile hatırlanmıyor ama kulvar dışı bırakılan birçok isim hala aktif siyasette hatta ülke yönetiminde. 

Bakan ve milletvekilleri 
12 Eylül öncesi milletvekiliyken siyaset yapmaları yasaklanan isimlerden halen milletvekili ve bakan olarak politik yaşamlarını sürdüren isimler şunlar: 
Yaşar Okuyan: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Sümer Oral: Maliye Bakanı, Oğuzhan Asiltürk: FP Malatya milletvekili, Halit Dağlı: DYP Adana, Oğuz Aygün: DSP Ankara, Hasan Ekinci: DYP Artvin, Kemal Aykurt: DYP Denizli, Ali Rıza Septioğlu: DYP Elazığ: Süleyman Arif Emre: FP İstanbul, Agah Oktay Güner: ANAP Balıkesir, Aydın Menderes: Bağımsız İstanbul, Fehim Adak: FP Mardin, Sadi Somuncuoğlu: MHP Aksaray, Temel Karamollaoğlu: FP Sivas, Nihan İlgün: DYP Tekirdağ, Ali Şevki Erek: DYP Tokat, Necmettin Cevheri: DYP Şanlıurfa, Ömer Barutçu: DYP Zonguldak.

Süleyman Demirel 
12 Eylül 1980 askeri müdahalesi üzerine görevi bıraktı ve 7 yıl yasaklı olarak siyaset dışı kaldı. 1987’de DYP genel başkanlığa seçildi. Aynı yıl Isparta milletvekili olarak TBMM’ye girdi. 1991’de, DYP’yle SHP’nin kurduğu koalisyon hükümetinin başbakanı oldu. 16 Mayıs 1993’te TBMM tarafından Türkiye’nin 9. cumhurbaşkanı seçildi. Şimdi ombudsman olması gündemde, ama her an aktif siyasete geri dönmesi de bekleniyor. 

Bülent Ecevit

12 Eylül’de sayısız kez tutuklandı ama muhalefetini sürdürdü. 1985’te Rahşan Ecevit’in liderliğinde DSP’nin örgütlenmesinde çalıştı. 1987’de DSP’nin başına geçti. 1991 seçimlerinde DSP, Ecevit’in de aralarında bulunduğu 7 milletvekili çıkardı. Bu sayı 1995’te 62’ye yükseldi. ANASOL - D koalisyonunda Başbakan Yardımcısı oldu. 1999 seçimleri öncesi DSP azınlık hükümeti kurdu. 21 yıl sonra yeniden Başbakan oldu. 18 Nisan 1999’da partisi en yüksek oyu aldı. DSP - MHP - ANAP koalisyonu ile Başbakanlığını korudu.

Necmettin Erbakan 
Milli Selamet Partisi Genel Başkanı olarak 12 Eylül’de cezaevine girdi. Siyasi yasağının kalkmasından sonra RP’nin başına geçti. REFAHYOL hükümetiyle, Başbakanlık hayalini gerçekleştirdi. 28 Şubat’ın ardından Başbakanlığı sona erdi. Anayasa Mahkemesi’nde yargılandı, siyasi yasaklı oldu. Şu an en kötü durumda olan siyasetçi. Hapse girmesi gündemde.

 Alparslan Türkeş 
12 Eylül’de idam cezasıyla yargılandı. Yasakların kalkmasıyla önce MÇP ardından MHP’nin Başkanı oldu. Ölene kadar aktif siyasetle uğraştı.

Recai Kutan 
MSP Genel İdare Kurulu üyeleriyle cezaevine girdi. Yasak kalkınca RP milletvekili oldu. REFAHYOL’da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı oldu. RP’nin kapatılmasının ardından kurulan FP’de genel başkan oldu.

12 Eylül komutanları kabuklarına çekildi 
ANKARA Milliyet 

12 Eylül askeri müdahalesinin mimarları olan 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Milli Güvenlik Konseyi üyeleri Orgeneral Nurettin Ersin, Orgeneral Tahsin Şahinkaya ve Oramiral Nejat Tümer, Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyeliklerinin 1989 yılında sona ermesinin ardından “kabuklarına" çekilirken, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun ise geçen yıl yaşamını yitirdi. 

Cumhurbaşkanlığı süresinin sona ermesiyle Marmaris’e yerleşerek resim çalışmalarına ağırlık veren ve çalışmalarını açtığı sergilerle değerlendiren Kenan Evren’in dışındaki “darbeci generaller" kamuoyunun gözünden hep uzakta durdu.

Tahsin Şahinkaya: Emekli olduktan sonra ismi, F - 16 uçaklarının alımı sırasında Türkiye’ye 23 milyon dolar rüşvet verildiği iddialarını da içeren skandala karıştı. TIME dergisi tarafından en zengin 50 general arasında da gösterildi. Dönemin SHP Milletvekili Cüneyt Canver olayın soruşturulması için Meclis araştırması açılması amacıyla önerge verdi. Şahinkaya, oluşturulan komisyonun ANAP’lı ve bağımsız milletvekillerinin oyuyla aklandı.

Nurettin Ersin: Cumhurbaşkanlığı Konseyi görevinin son dönemlerinde ismi cumhurbaşkanlığı adaylığı için geçti. Ersin’in adaylar arasında gösterilmesine siyasi çevreler tepki gösterdi. Tepki gösterenler arasında, dönemin DYP Genel Başkanı, Demirel de bulunuyordu

Nejat Tümer: Askeri Müdahele sırasında Deniz Kuvvetleri Komutanı olan Tümer, emeklilikten sonra ismi en az geçen generaller arasında yer aldı. Tümer, 1974’te Kıbrıs Barış Harekatı’na Güney Deniz Özel Görev Kuvveti Komutanı olarak katılmıştı.

Sedat Celasun: 12 Eylül döneminde komuta kademesinde bulunan Milli Güvenlik Konseyi üyesi, Jandarma eski Genel Komutanı Sedat Cesalun, geçen yıl 16 Temmuz’da tatilini geçirdiği Çanakkale’de yaşamını yitirdi. Celasun’un ölüm nedeninin geçirdiği kalp krizi olduğu belirlendi. 
 
12 Eylül Belgeleri/belge.net