1970'in ortalarından beri Kürtçü-Kürdistancı isyanları araştırıyorum. Bunlar arasında Dersim (Tunceli) bölgesi ile de özel olarak ilgilendim. Bölgeye ilki 1995'te olmak üzere üç kez giderek halkla konuştum; bölgenin kutsal mekanlarını, mezarlıklarını ve kültürünü inceledim. Gördüm ki burası; Türk kültürünün en saf haliyle yaşadığı alanlardan birisidir. Bu iddiamın kanıtlarını da 'DERSİM İSYANLARI VE SEYİT RIZA GERÇEĞİ' isimli son kitabımda ortaya koydum.

Peki nasıl olmuştu da burada, 1937-38'de iki ayrı isyan patlak vermişti? Bu isyan; yerli basına ve yabancı basına nasıl yansımıştı? İngiliz ve Komüntern belgelerinde Dersim isyanları nasıl yorumlanıyordu?

Dersim'de isyana katılan 6 aşiretin toplam nüfusu, 20 bin dolayında iken; nasıl oluyordu da bugün, Dersim'de soykırım yapıldığı söyleniyor; açık artırmaya çıkartılmış gibi 30 bin, 40 bin, 50 bin hatta 100 bin insanın öldürüldüğü ileri sürülebiliyordu?

Ve nasıl oluyordu da, 'Dersimlilerin dini yoktur!' diyen, bunların sırtından devletin sopasının kalkmamasını öneren Fethullah Gülen'in adamları; bugün bazı Tuncelililer ile kol kola girebiliyordu?
Ve, Dersim isyanının elebaşısı Seyit Rıza gerçekten de seyit miydi? Nasıl bir kişilik taşıyordu? Alevilik için tek kurşun atmış mıydı?

Seyit Rıza'nın akıl hocalarından olan Alişir ile Baytar Nuri (Nuri Dersimi), Kürdistan Teali Cemiyeti'ne niçin girmişlerdi? Kürtçü Alişir; neden şiirlerini Türkçe söylüyor, kopuz çalıyordu? Kalan aşiretinden Türk olan Baytar Nuri, 'Kürt diyarında uluyan sırtlan ve çakallar ırkının (Türklerin) vücutlarından Kürt vatanını temizlemek için, intikam!' diye çığlık atarken nasıl bir aldanışın içindeydi? Gök Türkler gibi göğe ve yere yemin eten, Türklere has koyun/koç totemini mezar taşında yaşatan, Kızılbaş Türklerin cemini en saf haliyle uygulayan, Hacı Bektaş Veli'yi diğer Türk erenlerini ululayan, yer-su ruhlarına Orta Asya Türkleri gibi inanan Dersimli Kızılbaş Türkler'e yüklenen Kürt sıfatının sosyolojik anlamı neydi?

Kendisini Kürdistan Generali olarak gösteren Seyit Rıza, İngiltere'ye yazdırdığı yardım mektubunda; Türk ordusu ile aylardır savaştığını ve bozguna uğrattığını iddia ederken bu savaşının gerekçesi olarak neyi gösteriyordu?
Atatürk, 1926 yılında Dersim'e, Ali Cemal Bardakçı'yı arabulucu olarak gönderip; 'Dersim'de Alevilik dersi veren okullar açalım!' demiş iken Seyit Rıza ve öbür derebeyleri bunu kabul ettiler mi?

Seyit Rıza, Uzun Hasan (15. Yüzyıl) döneminde Çemişkezek beyi olan Kızılbaş Türkmen beyi Şeyh Hasan boyundan geliyor iken;(Belgelerini gösteriyorum); Şeyh Hasan'ın torunu Hacı Rüstem, Dersim bölgesini savaşmadan Şah İsmail'e vermiş iken; nasıl oluyordu da bu Kızılbaş Türkler; Kürt diye kötülenmeye başlıyordu? Ve atasının Türk olduğu belgelenen Seyit Rıza niçin Kürdistan adına ayaklanıyordu? Bunlar halkı nasıl kandırıyorlardı?

İkinci Dünya Savaşı'nın patlamak üzere olduğu; Avrupa'nın faşist rejimlerin çizmesi altına girdiği; Türkiye'nin Boğazlar'a hakim olmak için Milletler Cemiyeti'ne nota verdiği; Hatay'ın anavatana katılması için çatışmaların başladığı, Fransa ile Türkiye'nin savaşın eşiğine geldiği bir süreçte; Dersim aşiretleri ilk saldırıyı yaparken neye güveniyorlardı? Atatürk'ün olaylardan haberi var mıydı?

Tamamen araştırmaya dayanarak hazırlanan 'DERSİM İSYANLARI VE SEYİT RIZA GERÇEĞİ' isimli kitapta; cumhuriyet tarihinin en kritik ayaklanmaları ve Kürtçü örgütlerin hayat hikayeleri de ortaya konuluyor.
Kripto Yayınları'ndan (0312 432 19 23) çıkan bu kitabı okuyun; Dersim'de anaları kimin ağlattığını göreceksiniz...

Yorumlar